In december 2001 veranderde het leven van Wim de Jong van de ene op de andere dag. Wim runde een groot, modern melkveebedrijf met 100 melkkoeien en 80 stuks jongvee in de Flevopolder, toen in 2001 tegelijkertijd suikerziekte en reuma bij hem werden geconstateerd.
Van Zuid-Holland naar de Flevopolder
Wims vader had een klein melkveebedrijf in Zuid-Holland, en toen Wim in 1983 van de landbouwschool kwam grepen ze samen de kans aan om in Flevoland een nieuw, groter bedrijf te bouwen waar ze samen konden werken. Ineens melkten ze vier keer zoveel koeien. Een spannende maar logische stap. Wim: “Mijn vader raadde me het altijd af om boer te worden, maar hij stond ook vierkant achter me. Ik heb altijd respect voor hem gehad dat hij op 53-jarige leeftijd zijn geboortedorp heeft verlaten om samen met mij naar Flevoland te gaan.” Ze waren één van de eerste inwoners van Zeewolde, dat inmiddels 20.000 inwoners telt.
Plotseling afscheid
In 1988 stopte Wims vader met boeren, en kwam Wim met zijn gezin op de boerderij wonen. Tot het jaar 2001, toen ineens de ellende begon. Wim: ”Ik was 40 jaar oud, en in een maand tijd wist ik dat ik reuma en suikerziekte had, en toen was het eigenlijk einde verhaal. Ik kon niet meer anderhalf uur in de melkput staan.” Een jaar lang hadden ze bedrijfsverzorging, maar het werd al snel duidelijk dat het zo niet verder ging. Wim moest afscheid nemen van een modern en goedlopend bedrijf, waar zelfs alweer uitbreidingsplannen voor lagen.
Teleurstellende reacties
Wim noemt de reactie van buren en collega’s de grootste teleurstelling van zijn leven.”Als je geen bedrijf meer hebt, dan hoor je er niet meer bij. Je hoort van niemand nog wat. Alleen de akkerbouwer tegenover ons en een bevriend stel van drie boerderijen verderop hielden contact, en voor de rest niemand. Zelfs de collega’s met wie ik al 8 jaar lang elke maand in een studieclub bij elkaar kwam, lieten niks van zich horen. Mijn buurman zei zelfs ‘jij hebt het goed voor elkaar, jij hoeft niet meer te melken.’ Ik heb die man nooit meer gesproken.” Vooral Wims vrouw had het erg moeilijk met de afwijzende reactie van buren en collega’s. Wim: “Mijn vrouw is iemand die iedereen die in het ziekenhuis ligt een kaartje stuurt en nooit vergeet om iemand te vragen hoe het is, en als je dan niks terug hoort…”
Brede blik op de toekomst
Voor iemand die gewend is om 80 uur in de week te werken, valt het niet mee om plotseling aan de keukentafel te zitten. Wim: “Ik ben wel van dien aard dat ik naar de toekomst kijk en niet terugdenk van ‘waarom ik’. Ik kon natuurlijk niet aan de keukentafel blijven zitten. Maar het valt toch niet mee.” De brede belangstelling en naar buiten gerichte blik van Wim kwam hem goed van pas in het zoeken naar nieuw werk. Wim: “Ik was altijd al de vreemde eend in de bijt, want ik kwam wél van mijn bedrijf af. Op zaterdag molk ik de koeien om 5 uur in plaats van om 6 uur, want dan was ik op tijd om te gaan voetballen met mijn zoons. Dat ik een brede belangstelling had, in tegenstelling tot sommige boeren in mijn omgeving, is ook mijn voordeel geweest om iets nieuws te zoeken. Ik was boer in hart en nieren, maar ik werkte wel om te leven en niet andersom. Ik las ook de Elsevier vóór de Boerderij.”
Praten geeft helderheid
Wim heeft bij de omschakeling hulp gehad van het UWV en een boerenorganisatie waar hij lid van was. In dat begeleidingstraject ontdekte hij dat erover praten helpt om je gedachten te ordenen. “Ik ben al best gesloten en andere boeren misschien ook wel, en dan is het wel prettig om met de vrouw erbij eens te kunnen kletsen over wat je zou willen.” Wim herinnert zich een gesprek met iemand van het UWV, die tegen hem zei: Wim, jij moet niet tevreden zijn met vrachtwagenchauffeur of zo worden, jij kunt veel meer. Wim: “Dat zette me wel aan het denken, ik kon ook hoger inzetten. En nu ben ik weer ondernemer.” Ook met twee bevriende stellen uit het dorp heeft Wim veel gepraat.
Van melk naar wijn
Toen de boerderij verkocht was, verhuisde het gezin van buiten naar het dorp. De vier kinderen vonden het heerlijk dat ze nu overal naartoe konden fietsen en ook zijn vrouw vond het er prettig wonen. In het dorp raakte Wim via de kinderen bevriend met zijn huidige compagnon, die toen bedrijfsleider was bij een wijnwinkel in het centrum van Amsterdam. Wim herinnert zich zijn eerste bezoek aan die winkel: “Ik stapte daar binnen en ik dacht meteen ‘dit is het’. Ik vond dat zo’n leuk gezicht, zo’n winkel.” Vanaf dat moment liep hij een dag in de week mee. Hij had het voordeel dat hij daar door het verkopen van zijn melkveebedrijf de financiële ruimte voor had. De eerste wijncursus volgde al snel. Een jaar daarna zat Wim op de Wijnacademie, nu is hij vinoloog. Het was behoorlijk wennen om op oudere leeftijd te gaan studeren, maar verschillende ingelijste diploma´s sieren de muur van het proeflokaal als bewijs dat zijn lijfspreuk ´je kunt meer dan je denkt´ hier ook echt opgaat.
In 2004 kwam er een wijnwinkel in Amersfoort te koop. Wim en zijn compagnon hebben direct deze kans aangegrepen. Wim: “Ik wilde weer zelfstandige zijn. Als je een beetje arbeidsgehandicapt bent, ben je ook flexibeler als je zelfstandig bent.” Sinds twee jaar heeft hij nieuwe medicijnen die erg goed werken en waardoor hij weer normaal kan functioneren, maar voor die tijd waren er regelmatig dagen dat het werken niet ging. Samen met zijn compagnon reist Wim dagelijks de 30 kilometer van Zeewolde naar hun winkel in Amersfoort. Zijn vrouw moet nog steeds erg wennen aan het feit dat hij eerst altijd thuis werkte en nu veel van huis is. Wim: “Op de boerderij werk je wel 7 dagen, maar met de koffie en het eten ben je altijd thuis, en nu ben je heel vaak weg, ook op zondag naar proeverijen.“
Vooruit kijken
Het leuke van dit werk vindt hij het omgaan met mensen. Wim: “Boeren hebben steeds meer een eenzaam bestaan, en dat vond ik een nadeel. Nu geef ik veel mensen wijnadvies en de positieve feedback die je dan van klanten krijgt vind ik heel fijn. Die waardering ontbrak wel eens als boer.” Toch denkt Wim dat boer zijn nog steeds het leukst is. “Het is toch het leukst om ’s ochtends een koppel koeien te melken. Dieren zijn heerlijk, en dat was toch mijn grote passie. Maar als je vraagt ‘mis je het nou?’ dan zeg ik ‘nee dat niet’. Ik heb nu de knoop doorgehakt en we moeten vooruit.” En dat Wim geniet van zijn werk is duidelijk. Hij vertelt met passie over zijn werk en over de 1000 wijnen in zijn assortiment. Geamuseerd zegt hij: “Wie had er ooit gedacht dat ik dit werk ooit zou doen?!” Kortom, wanneer je de wereld om je heen met een open blik bekijkt en niet bij de pakken neer blijft zitten, zul je beseffen dat je meer kunt dan je denkt!